Trong thời đại bùng nổ công nghệ số, khi điện thoại thông minh, mạng xã hội và các phương tiện nghe nhìn ngày càng chi phối đời sống tinh thần của con người, thói quen đọc sách dường như đứng trước những thử thách lớn. Giữa guồng quay nhanh chóng ấy, việc xây dựng và duy trì văn hóa đọc trong mỗi gia đình không chỉ là một nhu cầu tự thân, mà còn là một sứ mệnh quan trọng để giữ gìn cội nguồn tri thức, nuôi dưỡng tâm hồn và kiến tạo một xã hội phát triển bền vững.
Xuất phát từ trăn
trở ấy, tác giả Nguyễn Quốc Vương – một nhà giáo, nhà nghiên cứu tâm huyết với
sự nghiệp giáo dục và văn hóa đọc – đã dày công biên soạn cuốn sách “Xây dựng
tủ sách gia đình – Cùng đọc để sống hạnh phúc và kiến tạo xã hội văn minh” (NXB
Phụ nữ Việt Nam, 2022). Đây không đơn thuần là một cuốn sách hướng dẫn, mà còn
là một công trình nghiên cứu nghiêm túc, giàu tính thực tiễn và lan tỏa cảm
hứng.
Cuốn sách được triển khai qua bốn
chương, mỗi chương là một chặng đường gợi mở cách thức tổ chức, duy trì văn hóa
đọc trong gia đình.
Chương 1: Tại sao
lại là “gia đình đọc sách”? Tác giả đi từ những lý luận và minh chứng thuyết phục
để khẳng định gia đình chính là “trường học đầu tiên”. Việc hình thành thói quen
đọc sách từ gia đình không chỉ nuôi dưỡng nhân cách, mà còn tạo nền tảng cho
một thế hệ công dân có tư duy độc lập, có khả năng học tập suốt đời.
Chương 2: Xây dựng
tủ sách và đọc sách trong gia đình thế nào cho hiệu quả. Đây là những chỉ
dẫn thiết thực, từ việc lựa chọn đầu sách, sắp xếp không gian đọc đến cách duy
trì thói quen đọc chung. Tác giả cho rằng, tủ sách gia đình không cần đồ sộ, mà
quan trọng là chọn sách phù hợp, biết gợi mở, khuyến khích từng thành viên cùng
đọc và chia sẻ.
Chương 3: Đọc sách
cùng con. Một trong những điểm nhấn đầy cảm xúc. Ở đó, tác giả không chỉ nói về
phương pháp, mà còn khơi gợi tinh thần đồng hành cùng con trẻ, biến mỗi trang
sách thành một cuộc trò chuyện, một cầu nối tình cảm và tri thức.
Chương 4: Từ tủ sách
gia đình bước ra thế giới. Khi gia đình trở thành “tế bào” nuôi dưỡng văn hóa
đọc, thì cộng đồng và xã hội chính là không gian mở rộng để lan tỏa. Từ những
tủ sách nhỏ bé, nhiều phong trào, mô hình thư viện cộng đồng, tủ sách tư nhân
đã được hình thành, góp phần làm giàu thêm đời sống tinh thần cho xã hội.
Một điểm độc đáo của
cuốn sách là phần bàn luận về mối quan hệ giữa internet và sách in. Tác giả
không cực đoan phủ nhận vai trò của công nghệ, mà thẳng thắn chỉ ra: internet
là cánh cửa mở ra kho tri thức khổng lồ, nhưng chỉ có sách in mới giúp con
người rèn luyện khả năng tư duy sâu, tập trung lâu dài và nuôi dưỡng trí tưởng
tượng. Đọc sách in và tận dụng công nghệ không loại trừ nhau, mà bổ sung cho
nhau, nếu biết cân bằng.
Đặc biệt, phần phụ
lục ở cuối sách (trang 279) giới thiệu 100 đầu sách tiêu biểu mà mỗi gia đình
nên sở hữu. Đây vừa là gợi ý, vừa là bản đồ chỉ dẫn thiết thực cho những ai
đang loay hoay bắt đầu xây dựng tủ sách. Bên cạnh đó, tác giả còn giới thiệu
nhiều mô hình thư viện cộng đồng, tủ sách tư nhân tiêu biểu tại nhiều địa
phương, như những minh chứng sống động về sức mạnh của văn hóa đọc khi được
cộng đồng chung tay gây dựng.
“Xây dựng tủ sách
gia đình” không chỉ hướng đến phụ huynh, mà còn dành cho giáo viên, cán bộ thư
viện, nhà quản lý giáo dục, các nhà hoạt động xã hội và bất cứ ai yêu quý sách.
Mỗi trang viết là một thông điệp, nhắc nhở chúng ta rằng: đọc sách không phải
nghĩa vụ, mà là một hành trình nuôi dưỡng hạnh phúc và xây dựng tương lai.
Cuốn sách dày 451 trang, khổ 16x24cm,
bìa mềm, được Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam ấn hành năm 2022, hiện đang được
trưng bày tại kho sách người lớn – Thư viện số cộng đồng phường Bàn Thạch
(Quảng trường 24/3, TP Đà Nẵng). Chỉ số xếp giá: 028/NG-V.
“Xây dựng tủ sách gia đình” là lời
nhắn gửi đầy tâm huyết của tác giả: hãy khởi đầu từ những trang sách giản dị
trong gia đình, gieo những hạt mầm tri thức, tình yêu thương và trách nhiệm. Từ
đó, mỗi ngôi nhà trở thành một ngọn đèn sáng, góp phần soi đường cho cả cộng
đồng.
Đây là cuốn sách xứng đáng có mặt
trong mỗi gia đình Việt Nam hôm nay, để từ văn hóa đọc, chúng ta cùng nhau sống
hạnh phúc và kiến tạo một xã hội văn minh.
Kính mời quý độc giả, thầy cô giáo và
các em học sinh tìm đọc cuốn sách tại Thư viện số cộng đồng phường Bàn Thạch.
